عوامل زیادی روی قیمت بلیط هواپیمایی که میخریم تاثیر دارند. عواملی مثل قیمت ارز، شرایط اقتصادی، یا در صورت خرید بلیط چارتر ساعت و زمان پرواز، فصل اوج سفر یا…. اما بیشتر کالاهایی که میخریم، کمی از قیمت ثبت شدهشان ارزان قیمتتر هستند و دلیل این افزایش قیمت، عاملی است به نام ارزش افزوده. کالاهایی که قیمتشان میتواند در چند روز یا حتی چند ساعت، بالا یا پایین برود.
در این مطلب سعی میکنیم به چند سوال پاسخ بدهیم. ارزش افزوده یعنی چه؟ بود و نبود این عامل در اقتصاد روزمره و کالاها و خدماتی مثل بلیط هواپیما چه تاثیری دارد و این که آیا بلیطهای هواپیما، شامل ارزش افزوده میشوند یا نه. در این مطلب با ما همراه باشید.

به زبان ساده، ارزش افزوده یعنی چه؟
از زمان باستان تا امروز، خدمات عمومی مثل شهرسازی، بهداشت و درمان و تامین امنیت توسط منبعی به نام مالیات انجام میشده. ارزش افزوده هم نوعی مالیات است. مالیات بر ارزش افزوده همان طور که از اسمش مشخص است، مالیات یا هزینه اضافهای است که ما برای ارزشی که در هر کدام از پلههای فرایند تولید به محصول یا کالای مورد مصرفمان اضافه میشود، میپردازیم.
در واقع این نوع مالیات دادن، هزینهها را بر روی زنجیره تولید تقسیم میکند و این روزها در بیشتر کشورهای جهان، شکل اول دریافت مالیات محسوب میشود. البته ارزش افزوده را در نهایت خریدار میپردازد اما سود نهایی آن به سازمان مالیاتی یا دولت دریافتکننده میرسد. مثلا پولی که به عنوان ارزش افزوده شما برای خرید یک شیشه شوینده میپردازید (هرچقدر هم که اندک باشد) به جیب فروشنده یا تولیدکننده شوینده میرود، یعنی همان شرکت یا سازمانی که مسئول زنجیره تولید و توزیع است. اما آن سازمان هم باید به مراکز مالیاتی یا دولت، مالیات پرداخت کند. پس گیرنده نهایی، نهادهای مسئول مالیات هستند.

ارزش افزوده چه فواید و مضراتی برای ما دارد؟
همان طور که گفتیم، مبلغی به نام “ارزش افزوده” در واقع مبلغی است که ما به ازای یک ارزش میپردازیم. ارزشی که در هر مرحله از تولید، به آن کالا یا خدمت افزوده میشود. تولید، یک زنجیره بلند و پیچیده است و افراد زیادی در آن دخیل هستند. همان شوینده را در نظر بگیرید. در ابتدا، افرادی مشغول طراحی فرمول تولید یک شوینده برای هدف تخصصی شیرآلات میشوند، بعد این فرمول به آزمایشگاه رفته و مورد تست اولیه قرار میگیرد و بعد از آن در کارخانه، توسط تیم تولید که شامل مهندسان و کارگران است به تولید انبوه میرسد سپس زنجیره توزیع شروع میشود.
زنجیرهای شامل رانندگان، مغازهدارن، پیکها و… طبق فرمولهای محاسبات مالیات، در هر کدام از این مراحل “ارزش”ی به کالا اضافه میشود و به ازای آن ارزش، مبلغ کمی هم روی قیمت خواهد رفت. شما در ایران، تقریبا هر کسب و کاری که داشته باشید موظف به پرداخت مالیات هستید. از آرایشگاه و رستورانداری گرفته تا سینما و خدمات جهانگردی. این پرداخت مالیات (چه به عنوان تولیدکننده و چه به عنوان مصرفکننده) درصدی از درآمد شما را کم میکند اما لازم است بدانید که نقش مالیات در توسعه شهری و اجتماعی، غیر قابل انکار است. مالیات در واقع یک نوع هزینه مادی و اجتماعی است که تک تک شهروندان پرداخت میکنند تا نهادهای مربوط و دولت، وظایفشان را بهتر انجام بدهند.

آیا بلیط هواپیما هم شامل ارزش افزوده میشود؟
ماده ۴۸ قانون مالیات بر ارزش کشور، این طور میگوید:
به منظور تامین هزینه اجرای برنامههای نگهداری، بهسازی و تجهیز فرودگاههای کشور خصوصا مناطق محروم و همچنین استفاده از آخرین تجهیزات نوین فرودگاهی برای ارائه خدمات به مسافرین در حد استانداردهای بینالمللی، به شرکت مادر تخصصی فرودگاههای کشور اجازه داده میشود بابت ارائه خدمات به مسافرین داخلی ۵ درصد قیمت بلیت پروازهای داخلی و نسبت به هر مسافر که توسط هواپیما عازم خارج از کشور است، مبلغ ۲۵۰ هزار ریال از طریق درج در بلیت یا قرارداد حسب مورد دریافت کنند.
این توضیح، دقیقا مطابق چیزی است که در تعریف مالیات بر ارزش افزوده گفتیم. یعنی برای هدفی کلان (مثل نوسازی ناوگان هوایی یا نگهداری از فرودگاههای کشور و مدرنسازی این صنعت) هر کدام از ما مسافران باید مبلغ کمی را علاوه بر قیمت بلیطی که خریداری میکنیم، بپردازیم. این مبلغ از بلیط جدا نیست و همزمان با خرید پرداخت میشود. و البته درست طبق مثالی که زدیم، مبلغ این مالیات بر ارزش افزوده (که در مقیاس کشوری، رقم خیلی خیلی بالایی خواهد بود) جز درآمد هواپیمایی محسوب میشود و باید به نهادهای دریافتکننده مالیات تحویل داده شود.

چه کالاهایی شامل ارزش افزوده میشوند؟
بیشتر صنایعی که در کشور یک “کالا” را به دست مصرفکننده میرسانند، موظف به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند و این یعنی خریدار هم به عنوان مصرفکننده، باید آن مالیات را بپردازد. البته کالاهای فرآوری نشده مثل برنج، گوشت (غیر فراوری)، حبوبات و شیر (ساده) شامل مالیات نیستند.
ماده ۱۲ قانون مالیات کشور میگوید که تمام محصولات کشاورزی فراوری نشده، دام و طیور زنده، آبزیان، سم، بذر و نهال؛ آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی، کتاب و مطبوعات تنها بخشی از کالاهای معاف از مالیات هستند. البته محاسبه دقیق مالیات کالاها و دلیل لزوم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، در این مطلب نمیگنجد اما بلیط هواپیما هم یکی از خدماتی است که شامل زنجیره ارائه خدمت است. یعنی فرایندها و افراد زیادی دخیل هستند تا بلیط برای شما صادر شود و به عبارتی شما مالکش باشید.

برای سفر بعدیتان، از جیمبوجا بلیط بخرید
فرایند خرید بلیط در وب سایت جیمبوجا، یک فرایند ساده و خیلی سریع است. برای خرید بلیط چارتری یا سیستمی از جیمبوجا، تنها به اینترنت پرسرعت و اطلاعات کارت بانکیتان نیاز دارید. کافی است صفحه را باز کرده و مبدا، مقصد، روز سفر و نوع بلیط را مشخص کنید. نوع بلیط شما میتواند یک طرفه یا رفت و برگشت باشد. بعد از آن، در صفحه جدید از میان پروازهایی که با ایرلاینها و قیمتهای مختلف پیش رویتان فهرست شدهاند، میتوانید بهترین گزینه را برای برنامه و بودجه شخصیتان انتخاب کنید.
در هر پرواز، کلاس پروازی، تعداد ظرفیت و هواپیمایی هم ذکر شده تا اطلاعاتتان موقع خرید، کاملتر شود. در نوار کنار قسمت راست، حداقل و حداکثر قیمت، اولین و آخرین ساعت پرواز و بقیه اطلاعات را مشاهده میکنید و میتوانید پروازهای فهرست را به ترتیب قیمت مرتب کنید. همچنین فراموش نکنید که تیم پشتیبانی جیمبوجا از طریق تلفن و ایمیل همراه شماست تا تمام مشکلات و سوالهای احتمالیتان را مطرح کنید.